روغن عایق

روغن ترانسفورماتور

با توجه به ویژگیهای فنی ترانسفورماتورها از نظرمشخصات وشرایط خاص حاکم برآن از نظر حرارتی والکتریکی ایجاب می نماید تا با استفاده از یک ماده عایقی هم محیط عایق مناسبی بین بخشهای مختلف با پتانسیل های گوناگون ایجاد نمود وهم حرارت ناشی از تلفات نامناسب وآهنی را بنحو مطلوب بخارج هدایت کرد تا ترانسفورماتور بتواند در شرایط مطلوب وپیش بینی شده در استانداردها مورد بهره برداری قرار گرفته واز حداکثر عمر مفید خو د برخوردار باشد.ازاین نظر وبا توجه به ویژگیهای شناخته شده ای که در نفت خام از نظر تأمین انتظارات عایقی وحرارتی فوق وجود داشت اقدام به تهیه روغن مایع (برش ۴۵۰ تا ۵۵۰درجه سانتی گراد) ازنفت خام گردید. ولی انتظارات عایقی وحرارتی از روغن وسایر ویژگیهای اساسی آن از نظر مقاوت درمقابل اکسیداسیون وسیالیت به مرور زمان وتناسب با افزایش سطوح ولتاژ قدرت ترانسفورماتورها چنان افزایش یافت که سبب گردید .

تا انواع روغن عایق با پایه معدنی حاصل کیفیتهای متفاوت ومتناسب با شرایط بهره بردرای و موقعیتهای اقلیمی گوناگون تولید گردد. همچنین عواملی که باعث شد از روغن در ترانسفورماتور استفاده کرد .

ویژگیها وفواید مهمی که این نوع عایق مایع (روغن) دارد که عبارتند از : هدایت الکتریکی ؛ قدرت  دی الکتریک(استقامت الکتریکی) عدد عایقی؛همچنین از دیگرویژگیهای آن می توان نام برد : چسبندگی واستحکام گرمائی وغیر اشتغال روغن مایع می توان به راحتی جاری شود وفضاهای خالی کوچک را پر کند ، همچنین در حرارت بروز شکست الکتریکی درعایقهای مایع ،مجدداً با کاهش میدان مغناطیسی الکتریکی ،خاصیت عایقی خود را بدست آورد.

روغن نسوز(آسکارل)

اصولاً روغن مایع قابل اشتعال بوده ودر اثر تغییرات درجه حرارت اکسیده شده وایجاد لجن می کند .لذا در محل هایی که آتش سوزی ترانسفورماتور ممکن است زیانهای جانی ومالی همراه داشته باشد.

استفاده از این نوع ترانسفورماتورها مناسب نیست وباید در این محل ها از ترانسفورماتورهایی استفاده شود که با روغن نسوز پر شده باشد .

روغن نسوز اولین بار در آمریکا به اسم آسکارل ساخته شد وسپس کشورهای دیگر آن را با نامهای دیگری به بازار عرضه کردند  در آلمان بنام کلوفنClophen در انگلستان بنام پیراکلرPyraclor در فرانسه بنام پیرالن Pyralene در سوئیس به نام نیفولین Nepolin ودر ایتالیا به نام آپیرویل Aproil .

روغن نسوز معمولاً از دیفینبل C12H10 تهیه می شود .به این طریق که حداقل نصف اتمهای هیدروژن آن را برداشته وبجای آن اتمهای کلر (CL) می نشانند .

سپس برای بهترکردن خواص فیزیکی روغن آن را با بنزین سه کلرهTrichlor benzen مخلوط  می کنند چنین روغنی اگر در اثر عوامل فیزیکی یا الکتریکی مثل (جرقه، قوس ، حرارت )تجزیه شود هیدروژن آزاد شده بلافاصله با کلر ترکیب شده وایجاد CLH می کند که بصورت گاز متصاعد می شود مقدار CHL محلول که در آن ممکن است باقی بماند توسط مواد خنثی کننده روغن جذب شده وبی اثر می گردد .لذا چنین روغنی قابل استفاده می باشد واز نظر شیمیایی ازیک ثبات بی نظیر برخوردار است .بطوریکه ایجاد گاز خطر ناک نمی کند اکسید وپلی یونیزه نمی شود .حتی در درجات خیلی زیاد حرارت نیز تغییر نمی کند در نتیجه روغن نسوزعملاً کهنه نمی شود .نظر به اینکه روغن نسوز بعضی از مواد عایقی را که در ساختمان ترانسفورماتور معمولی به کار می رود.در خود حل می کند .

وباعث کم شدن استقامت الکتریکی روغن می شود ونمی توان  ترانسفورماتوری را که قبلاً با روغن نسوز پر شده است با روغن نسوز پر کرده و درثانی با روغن معمولی در طبقات مختلف سیم پیچ ها ودر کاغذ وقطعات چوبی که در ساختمان ترانسفورماتور به کار برده شده نفوذ کرده وبا روغن نسوزترکیب می شود وخواص الکتریکی روغن تا بطور قابل ملاحظه ای پایین می آورد .مواد عایقی که در روغن نسوز حل می شوند .عبارتند از انواع صمغ های طبیعی وبعضی از لاکها کائوچو وفرآورده های آن ومواد عایقی که در روغن نسوز حل نمی شوند عبارتند از : کاغذ، الیاف پنبه ای ،سلولزهاو بعضی از پلیمرهای صنعتی.

7 نظر / نظر خود را در زیر وارد کنید

  1. با سلام
    با تشکر فراوان از مسئولین سایت که اطلاعاتی این چنین مفید را در اختیار مهندسین و دانشجویان رشته برق قرار میدهید
    امید است با توسعه سایت و استفاده از منابع داخل و خارج از کشور اطلاعات کامل و جامعی را ارائه نماید
    موفق باشید

  2. باتشکر از اطلاعات خوبتون.یک فایل راجع به رله هاوروغن ترانس قدرت برایم ایمیل کنید.سایتتون بسار جالب ومفیده

  3. با سلام
    بنده به دنبال روغنی هستم که در اینترنت اون رو با اسم mineral oil میشناسن (البته خارجی ها).این روغن کاملا بی رنگ دارای وسکوزیته بسیار پایین و عایق الکتریکی هست که در یوتوب دیدم کل قطعات رایانه رو در داخل این روغن میزارن و بخوبی عمل خنک کنندگی انجام میدی .از این روغن در ایران هم موجود هست ؟اگه هست .با چه اسمی تولید میشه ؟
    با تشکر

    1. سلام اگر مصرف در سیستم رایانه ها دارد پس موضوع این روغن فقط برای خنک کردن است و بحث عایقی أن زیاد مطرح نبوده ولی در ترانسفورماتور اول بحث قدرت عایقی روغن است بعد خنک نمودن ترانس شما برای خنک نمون و عایق کاری از روغن ترانس میتونید استفاده کنید

پاسخ دادن به محمد لغو پاسخ